نحوه محاسبه افزودن داروی فلورفنیکل %50 به غذای آبزیان
ترجمه و تنظیم: آقای دکتر هومن تیموری مشاور علمی بخش آبزیان شرکت داروسازی رویان دارو
در سال 2005 سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و مرکز بین المللی داروهای دامپزشکی (CVM) فلورفنیکل 50% را به عنوان یک داروی کلاس A برای کنترل مرگ و میر ناشی از سپتی سمی در آبزیان پرورشی با کد (246-141 ,NADA) ثبت و اعلام نمودند. فیش فلورال رویان® با دارا بودن %50 فلورفنیکل فعال؛ یک آنتی بیوتیک وسیع الطیف به شمار می آید که به عنوان آنتی بیوتیک باکتریو سایدال و هم باکتریو استاتیک بر روی طیف وسیعی از باکتری های گرم منفی و گرم مثبت موثر عمل می نماید.
طبق استانداردNADA, 141-126 این دارو می تواند بصورت مخلوط با خوراک به میزان 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ماهی و ده روز متوالی (.10mg florfenicol/kg fish/day for 10 consecutive days) مورد استفاده قرار گیرد.
تحقیقات تکمیلی در مورد این دارو، توسط مرکز خدمات آبزیان و حیات وحش ایالات متحده (FWS) و برنامه مشترک تائیدیه داروهای آبزیان (AADAP) انجام پذیرفت.
استفاده از فیش فلورال رویان® برای آبزیان با پروتکل های متمایز و برنامه های تولیدی مراکز مختلف برای حصول یک نتیجه مطلوب به پیروی از تائیدیه های FDA/CVM منجر به:
- کنترل مرگ و میر در خانواده آزادماهیان پرورش یافته در آب شیرین که در آنها بیماری فرونکولوزیس و بیماری سیستمیک آبهای سرد تشخیص داده شده است.
- کاهش مرگ و میر در گربه ماهیانی که به بیماری کلومناریس مبتلا هستند.
- و کنترل مرگ و میر در تیلاپیا و شانک دریایی مخطط که در آنها بیماری تحت تاثیر باکتری Streptococcus iniae تشخیص داده شده است.
برای بیماری سیستمیک آبهای سرد، فرونکلوزیس و کلومناریس دز پیشنهاد شده درمانی بصورت مخلوط با خوراک به میزان 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ماهی و ده روز متوالی(.10mg florfenicol/kg fish/day for 10 consecutive days) می باشد.
برای درمان موثر Streptococcus iniae این مقدار به 15 میلی گرم به ازای هر کیلو وزن بدن ماهی و ده روز متوالی (.15mg florfenicol/kg fish/day for 10 consecutive days) افزایش می یابد.
طبق استاندارد INAD 10-679 داروی فیش فلورال رویان® بایستی از کارخانه معتبر تحت نظارت سازمان های مربوطه که مجوز تولید دارو را دارا هستند و دارای %50 ماده موثره فلورفنیکل فعال است تهیه گردد، و توسط پرسنل با خوراک مخلوط گردد. فیش فلورال چه به صورت غذادارو سفارش داده شود و یا در محل کارگاه مخلوط گردد بایستی دقت نمود که دز تجویز شده 10 میلیگرم فلورفنیکل به ازای هر کیلوگرم وزن آبزی در روز رعایت گردد.
برای این دز مصرفی AADAP یک جدول مرجع برای آسودگی محاسبه، ایجاد کرده است. در این جدول مقدار فلورفنیکل مصرفی برای کیسه های غذای 20 کیلوئی و تغذیه بر اساس درصد وزن بدن ( از 0/5 تا 5 درصد تا 10 درصد ) مشخص گردیده است. (جدول 1)
با این حال نحوه محاسبه فیش فلورال رویان® در این جدول مشخص نگردیده است. برای اضافه کردن دارو به خوراک برای درصد تغذیه هایی که در جدول ذکر نشده اند ما یک رابطه ریاضی را در این مقاله مطرح می کنیم. و درصد داروی فیش فلورال، نحوه محاسبه مقدار آن برای رسیدن به دز 10 میلیگرم فلورفنیکل به ازای هر کیلوگرم وزن آبزی را با توجه به درصد تغذیه بر اساس وزن بدن بیان می کنیم.
برای دز 10 میلیگرم فلورفنیکل به ازای هر کیلوگرم وزن بدن رابطه بین درصد وزن بدن و درصد فیش فلورال (نمودار 1) بصورت معادله منحنی (r 2 = 1) می باشد:
بنابراین تعیین مقدار (گرم) فیش فلورال رویان® برای افزودن به مقدار (گرم) مشخصی خوراک بصورت یک پروسه سه مرحله ای بسیار ساده است.
- درصد غذادهی بر اساس وزن بدن را در معادله وارد می کنیم ( به عنوان مثال: اگر ماهی با 1/5 درصد وزن بدن تغذیه می شود).
- %FF درصد فیش فلورال رویان® را به یک عدد اعشاری تبدیل می نماییم
- نتیجه را در وزن بسته خوراک بر حسب (گرم) ضرب می نماییم.
به عنوان مثال:
(26.6 گرم فیش فلورال بایستی به هر 20000گرم (20کیلو) خوراک اضافه شود)
جدول 1 – به منظور تعیین مقدار فیش فلورال رویان® برای افزودن به کیسه های غذای 20 کیلوگرمی؛ ردیفی که تغذیه مزرعه شما بر اساس آن درصد وزن بدنی %BW تغذیه می شود را در جدول پیدا کنید. به ستون آخر بروید و مقدار فیش فلورال برای اضافه کردن به خوراک را بر اساس گرم می یابید.
10 | 5 | 4/5 | 4 | 3/5 | 3 | 2/5 | 2 | 1/5 | 1 | 0/5 |
BW% تغذیه (درصد وزن بدن) |
0/020 | 0/040 | 0/044 | 0/050 | 0/057 | 0/066 | 0/080 | 0/100 | 0/133 | 0/200 | 0/400 | FF%
درصد فیش فلورال برای افزودن |
مقدار فیش فلورال برای افزودن به کیسه های 20 کیلوگرمی خوراک | |||||||||||
4/00 | 8/00 | 8/80 | 10/00 | 11/40 | 13/20 | 16/00 | 20/00 | 26/60 | 40/00 | 80/00 | 20 کیلوگرم |
مقدار فیش فلورال (گرم) برای افزودن به مقدار مشخص غذا (گرم) = { وزن خوراک تعیین شده بر حسب (گرم) ×درصد فیش فورال ÷ 100}
شکل 1- رابطه بین درصد وزن بدنی %BW و درصد فیش فلورال رویان® برای افزودن به خوراک ماهی به منظور دستیابی به 10 میلیگرم فلورفنیکل به ازای هر کیلوگرم وزن آبزی در روز